Bibliografia multidisciplinar da fronteira Portugal-Espanha

[Sinopsis reproducida de BILEGA]

Aborda a cuestión do futuro das linguas minorizadas no contexto da globalización e a súa situación dentro da Unión Europea, así como as clasificacións do Euromosaico, que inclúe o galego dentro do conglomerado B. Sinala ademais a situación macrodiglósica que se está a producir na actualidade. | Índice: 1. Proceso de minorización das linguas románicas: o occitano [Fálase da deriva histórica do occitano e, máis brevemente, do catalán, siciliano, galego e aragonés; todas elas teñen en común o seren linguas normalizadas na Idade Media que perderon falantes ao entraren en conflito con outra lingua; tamén se menciona o acontecido coas linguas americanas, co pobo maorí de Nova Celandia, os aborixes australianos e os bérberes] | 2. Mapa lingüístico da Unión Europea: 2.1. Linguas maiores e linguas menores [Céntrase na situación e nas posibilidades de futuro das linguas neolatinas da UE, descartando os casos de Suíza e Moldavia. O autor divide as once linguas oficiais existentes en maiores (alemán, inglés, francés, italiano, castelán), con forte peso demográfico, intermedias (holandés) e menores (grego, portugués, sueco, danés e finés)] | 2.2. Linguas rexionais, minoritarias ou menos difundidas [Céntrase nos 50 millóns de europeos que pertencen a grupos étnico-lingüísticos minoritarios, salientando que, malia a súa problemática sociolingüística ser máis ou menos semellante, "o seu futuro é moi diverso, pois diverso é o grao de autoestima e de reivindicación de cada grupo, como o é o grao de protección e o peso demográfico" (p. 28). Repasa, ademais, as denominacións que reciben estas linguas nos diferentes textos legais de cada Estado que as acolle] | 2.3. Categorías das linguas minorizadas (territoriais) da UE [Establece catro categorías: linguas nacionais de pequenos estados que non son linguas oficiais de traballo na UE (luxemburgués e irlandés), linguas de grupos presentes nun único estado da UE (bretón, corso, friulano, ladino, sardo, gaélico escocés, galés, galego, aragonés, feroés, sorbio), linguas de grupos presentes en dous ou máis estados da UE (catalán, occitano, éuscaro, lapón, francoprovenzal, frisón, asturiano), linguas oficiais dun estado da UE que están en situación de minorización noutro estado (alemán, danés, francés, holandés, grego e portugués] | 3. Situación das linguas románicas minorizadas da UE: 3.1. Conglomerado A: catalán de Cataluña [Indícanse as variables analizadas no Euromosaic: transmisión familiar, reprodución familiar, presenza na sociedade, prestixio social, presenza nos distintos contextos institucionais, lexislación e presenza na educación. No primeiro grupo, inclúese o catalán, do que se di que é o maior grupo étnico-lingüístico da UE e o máis dinámico, aínda que tamén se afirma que a actual composición social está a resultar crítica para a lingua, asentándose o castelán na rúa] | 3.2. Conglomerado B: galego de Galicia [No segundo grupo sitúanse o galego, o ladino, as variedades valenciana e balear do catalán e o aranés. Do galego saliéntase a necesidade de realizar a "planificación dunha política lingüística que free a alarmante perda da transmisión interxeracional e que recupere para a lingua propia de Galicia todo tipo de uso social" (p. 33)] | 3.3. Conglomerado C: friulano [Inclúense, ademais do friulano, o francés de Italia, o catalán de Aragón e o catalán de Francia] | 3.4. Conglomerado D: occitano de Francia e Italia [Destácanse as grandes dificultades de supervivencia que aparentemente teñen linguas como o occitano de Francia e Italia, o corso e o catalán de Italia] | 3.5. Conglomerado E: sardo (e galego estremeiro) [Inclúense linguas de escaso tamaño: mirandés, portugués de España, arromanés de Grecia e o sardo. O autor salienta que neste conglomerado cumpriría incluír linguas e variedades do Estado español que non foron analizadas no Euromosaic: aragonés, asturiano e galego de Asturias, León, Zamora e Cáceres. Finalmente, danse algunhas indicacións a respecto do número de habitantes de cada unha das zonas do galego exterior e saliéntanse algúns aspectos sociolingüísticos de importancia, como, por exemplo, o uso alto no nivel familiar nas Portelas de Zamora, relativamente alto na Terra Navia-Eo (AS) e baixo no Bierzo (LE)] | 4. Urbanización e agudización da diglosia conflictiva [Négase a existencia de diglosia no sentido de Charles Ferguson na Romania actual e fálase, porén, da existencia de diglosia conflitiva, "nuns casos camiño da normalización (catalán de Cataluña) ou dunha certa normalización (galego de Galicia), pero en moitos outros camiño da plena substitución pola perda estrema de falantes (o occitano de Francia ou o galego do Bierzo)" (p. 38)] | 4.1. Urbanización e ruptura da transmisión interxeracional [Destácanse como causas da diglosia conflitiva o éxodo rural, emigración, inmigración e o ensino obrigatorio, que trouxeron a infravaloración da lingua propia e a ruptura da transmisión xeracional] | 4.2. Diglosia, plurilingüismo social e macrodiglosia: o caso galego [Fálase do caso italiano, onde existe macrodiglosia ou "superposición funcional de italiano (lingua alta) e de dialetto (lingua baixa) en certos contextos" (p. 40), algo que tamén ocorre no friulano. Indícase a presenza de diglosia conflitiva no galego exterior, mentres que no galego de Galicia se dá unha situación macrodiglósica (galego popular - galego estándar - castelán)] | 5. Avance da mundialización e da minorización: o inglés, lingua hipercentral [Prognostícase a reivindicación das variedades minorizadas e a maior influencia do inglés, que mesmo se podería instalar nalgúns estados, competindo coa lingua oficial. Fronte a isto, o autor defende a etnodiversidade] [S.C.G.]

[Resumo extraído da fonte]

O amuralhamento árabe de Moura continua hoje a ser mal conhecido. Da cerca que envolveu a acrópole chegou até nós a torre albarrã de taipa (e o pequeno pano de muralha que a liga à torre do relógio), que dominava a primitiva entrada da vila. Não se pode determinar a sua época de construção com segurança. embora se deva ter situado entre meados do século XI -altura em que Al-Mu tadid Billahi, chefe de uma taifa que se estendeu desde o estreito de Gibraltar ao Algarve, aí mandou contruir uma torre, tal como se pode ler na lápide existente junto a um poço do castelo: "En nome de Deus ciemente, misericordioso, mandou construir (esta) torre Al-Mu tadid Billahi (Al- Mans)ur bi-fadli-llahi abu Amrin"-e os princípios do século XIII, última fase da presença almohade na zona. Como elemento geral de datação temos as pinturas a cai imitando gigantescos sihares, na face principal da torre, processo decorativo que se começou a usar na época califal, tendo de seguido tido uso generalizado.

[Resumo proveniente da fonte]

O estudo que nos propomos fazer sobre as necrópoles de Mértola é o natural corolário dos trabalhos de investigação científica, desenvolvida pelo Campo Arqueológico de Mértola com o apoio da autarquia desde 1978. Pretende-se neste trabalho traçar um quadro evolutivo das práticas funerárias estudadas pela equipa do Campo Arqueológico de Mértola nos últimos anos centrados em intervenções arqueológicas desenvolvidas na vila de Mértola e seu território, com especial incidência na igreja do Monte Mosteiro.

ÍNDICE: 1. Introdução | 1.1. A escrita 1.2. Do surgimento das línguas românicas à aparição dos primeiros textos escritos | 1.3. As políticas linguísticas e a planificação linguística || 2. As primeiras tentativas de codificação do mirandês || 3. O século XX | 3.1. As investigações sobre o mirandês | 3.2. Os precursores do renascimento literário mirandês | 4. A Convenção Ortográfica da Língua Mirandesa e o Ressurgimento Literário || 5. Conclusão | 5.1. As etapas do processo de codificação do mirandês | 5.2. Perspetivas de futuro || Referências bibliográficas

ÍNDICE: 1. As práticas culturais - justificação de um projecto | 2. O apoio à acção cultural - o caso do Alentejo | 3. Alentejo e Estremadura: que práticas culturais? | 4. Alentejo e Estremadura: vizinhos sem vizinhança? 

[Sinopsis reproducida de BILEGA]

Estudo das preposicións e locucións prepositivas na fala galega de Castrelo do Val (OU). Repásase o concepto de preposición atendendo aos estudos máis relevantes sobre o tema e dáse conta da nómina de preposicións e locucións prepositivas recollidas no citado concello. Nalgúns casos, recórrese á análise de certos topónimos que resultan de gran utilidade para explicar determinados cambios lingüísticos operados nestas partículas. | Índice: 1. Introdución | 2. O concepto de preposición | 3. As preposicións desta fala | 4. As locucións prepositivas | 5. Remate